Bạn đã nghe về cây Bầu Nâu chưa? Đó là một cây thuốc thiên nhiên có tác dụng chữa táo bón, lỵ, trị lao và bệnh về gan. Điều thú vị là cây Bầu Nâu không chỉ dùng làm thuốc mà còn được sử dụng làm thực phẩm. Bài viết này sẽ giới thiệu chi tiết về cây Bầu Nâu và những công dụng tuyệt vời mà nó mang lại.
Tên khác của cây Bầu Nâu
Cây Bầu Nâu còn có các tên khác như: Cây trái nấm, Quách, Co mác tum, Trái nấm, Chùm hum.
Tên khoa học và đồng nghĩa
Tên khoa học của cây Bầu Nâu là Aegle marmelos (L.) Corrêa. Nó thuộc họ Cam (Rutaceae). Còn một số tên đồng nghĩa khác của cây Bầu Nâu bao gồm: Aegle marmelos var. mahurensis Zate; Belou marmelos (L.) Lyons; Bilacus marmelos (L.) Kuntze; Crateva marmelos L.; Crateva religiosa Ainslie; Feronia pellucida Roth.
Đặc điểm thực vật của cây Bầu Nâu
Cây Bầu Nâu là một cây gỗ rụng lá, có thân hình trụ cao đến 15m. Vỏ của cây thơm và có màu vàng đen đen trên thân già. Cây có nhánh mảnh, hơi thòng và cũng có gai to ở nách. Lá của cây có hình dạng thuôn, hình ngọn giáo, và có mùi của lá cam. Hoa của cây lớn, màu trắng, rất thơm và xếp thành chùm. Quả của cây mọng, treo, có hình cầu dẹp hay dạng trứng, và có màu lục. Vỏ quả nhẵn và cứng, bao phủ bởi một lớp cơm nhầy. Quả chứa 10-15 ô, mỗi ô chứa 6-10 hạt thuôn, dẹp, và có lớp lông màu trắng.
Bộ phận dùng của cây Bầu Nâu
Cả quả, lá và vỏ của cây Bầu Nâu đều có thể được sử dụng trong mục đích chữa bệnh.
Phân bố của cây Bầu Nâu
Cây Bầu Nâu là loài cây bản địa của Ấn Độ và được tìm thấy nhiều ở các vùng Himalaya, Bengal, Trung và Nam Ấn Độ, cũng như ở Srilanka, Miến Điện, Thái Lan, Bangladesh, Nepal, Việt Nam, Lào, Campuchia và Pakistan. Ở Việt Nam, cây Bầu Nâu được trồng ở các tỉnh phía Nam của đất nước.
Sinh thái của cây Bầu Nâu
Cây Bầu Nâu thích môi trường rừng trên các sườn đồi hơi khô, có độ cao từ 600-1000m.
Thành phần hoá học của cây Bầu Nâu
Cây Bầu Nâu chứa hàm lượng tanin cao, chủ yếu tập trung trong thịt của quả và vỏ của cây. Ngoài ra, cây còn chứa coumarin, alkaloid và umbelliferon. Quả của cây chứa một số hoạt chất như marmalosin, tinh dầu và carbohydrat. Cây cũng chứa coumarin như aegeline, aegelenine, marmelin, furocoumarins, psoralen, o-isopentenyl halfordinol và marmelosin. Ngoài ra, cây còn chứa acid tartaric, acid linoleic, tannin, phlobatannin, flavon-3-ol, leucoanthocyanin, anthocyanin và glycoside flavonoid.
Tác dụng dược lý của cây Bầu Nâu
Cây Bầu Nâu có nhiều tác dụng dược lý, bao gồm chống tiêu chảy, kháng khuẩn, kháng vi rút, bảo vệ phóng xạ, chống ung thư, ngăn ngừa hóa chất, hạ sốt, chữa lành vết loét, chống độc, lợi tiểu, chống vô sinh và chống viêm.
Tính vị, tác dụng và công dụng của cây Bầu Nâu
Quả xanh của cây Bầu Nâu có tác dụng làm săn da. Thịt quả nhuận tràng giúp tiêu hoá, và có tác dụng chỉ tả, trừ lỵ. Thịt quả của cây có thể ăn tươi hoặc chế thành siro. Lá của cây có thể dùng làm rau gia vị, nhưng khó tiêu hóa và có thể gây khó thụ tinh cho phụ nữ. Tuy nhiên, lá của cây lại có tác dụng gây sẩy thai ở phụ nữ mang thai. Ở các nước Đông Dương, Ấn Độ và Indonesia, lá của cây được sử dụng để chữa sốt rét. Rễ cây được dùng để trị sốt rét và làm thuốc đắp trị đau mắt.
Đây chỉ là một số thông tin đầu tiên về cây Bầu Nâu và những công dụng tuyệt vời của nó. Hy vọng bài viết này đã giúp bạn hiểu hơn về cây Bầu Nâu và một số ứng dụng y học của nó. Để biết thêm thông tin chi tiết, hãy truy cập www.lrc-hueuni.edu.vn
