Trong lòng chúng ta, có một loài cây mọc hoang chẳng mấy ai quan tâm – cây Mè đất. Nhưng bạn có biết rằng, cây mè đất có những công dụng vượt trội mà chưa được nhiều người biết đến? Chính vì thế, hãy cùng tôi khám phá thêm về cây mè đất thông qua bài viết dưới đây của chuyên gia y tế Nguyễn Thị Thiên Hương.
Mô tả về cây Mè đất
Cây Mè đất, còn được gọi là húng cay đất, cây tổ ong, cây bạch dương, là một loại cây thảo mọc hoang khắp tỉnh thành nước ta. Đây là một cây thảo, sống hằng năm, cao từ 20 – 40 cm, thân vuông, mọc thẳng và hóa gỗ ở gốc. Lá cây mọc đối hoặc không đối, hình mũi mác, mép lá có khía răng cưa và đều có lông. Hoa mọc thành cụm ở nách lá và có màu trắng. Quả của cây có hình trứng nhẵn và màu nâu.
Cây mè đất thích ánh sáng, mọc nhanh và thường tạo thành quần thể ở trên các nương rẫy, ven rừng hay đồi. Cây có khả năng nhánh rất mạnh và hầu như mỗi nhánh đều có hoa ở đầu. Khi quả già, nó sẽ tự mở để hạt rơi xuống đất và mọc thành cây con vào khoảng tháng 3 – 4 hàng năm. Cây Mè đất thường mọc hoang nhiều trên khắp các tỉnh thành, đặc biệt là vùng núi.
Bộ phận sử dụng và cách bào chế cây Mè đất
Toàn bộ cây Mè đất có thể sử dụng làm dược liệu. Cây có thể được sử dụng dạng khô hoặc tươi. Nếu dùng dưới dạng khô, cây cần được nhổ rễ, rửa sạch và cắt phơi khô hoặc sấy ở nhiệt độ thấp. Dược liệu sau khi đã sơ chế cần được đóng vào túi kín và bảo quản ở nơi khô mát để tránh ẩm mốc và mối mọt.
Thành phần hoá học của cây Mè đất
Cây Mè đất chứa nhiều thành phần hoá học như alkaloid, steroid, flavonoid tannin và glycosid. Tinh dầu từ hạt cây chứa các thành phần như axit oleic, axit hexadecanoic, 1-octene-3-ol, caryophyllene và 2,4,6-trimethyl-1,3,6-heptatriene.
Tính chất dược lý của cây Mè đất
Các thành phần tinh dầu của cây Mè đất có hoạt tính chống oxy hoá. Hơn nữa, cây còn có hoạt tính kháng khuẩn, ức chế sự phát triển của E. coli và Salmonella enteritidis. Cây Mè đất cũng có tác dụng chống nấm và có thể bảo vệ tế bào gan.
Công dụng và liều dùng của cây Mè đất
Cây Mè đất có nhiều công dụng sức khỏe đáng kinh ngạc. Nó có thể chữa ho, đau răng, viêm lợi và hỗ trợ điều trị viêm phế quản mạn. Ngoài ra, cây còn hỗ trợ điều trị các bệnh lý ngoài da như ghẻ lở, mẩn đỏ. Rễ và lá của cây cũng có tác dụng chữa bệnh ngoài da.
Đối với mỗi mục đích sử dụng, có một liều dùng riêng. Tuy nhiên, liều thường dùng dạng thuốc sắc là 12 – 15g/ngày.
Bài thuốc kinh nghiệm từ cây Mè đất
-
Viêm da cơ địa, tay chân nổi ghẻ: Sử dụng 100g cây mè đất tươi hoặc khô, rửa sạch và đun sôi để có nước tắm hàng ngày hoặc dùng nước cốt cây mè đất để bôi trực tiếp lên vùng da bị viêm hoặc ghẻ.
-
Ho lâu ngày không khỏi: Sắc 15g cây mè đất và 15g củ mạch môn với 500ml nước lọc. Cô đặc nước còn khoảng 200ml và chia thành hai phần dùng trong ngày. Thêm một ít mật ong vào khi dùng để thuốc dễ uống.
-
Đau nhức răng, viêm lợi: Sử dụng lá cây mè đất tươi hoặc khô, rửa sạch và giã nát. Đặt vào vị trí răng đau hoặc súc miệng với nước sắc từ lá cây mè đất.
-
Hỗ trợ phục hồi chức năng gan: Hãm 15g cây mè đất khô với nước sôi và sử dụng thay cho nước trà.
-
Vết thương bị bầm tím, tụ máu: Giã nát cây mè đất tươi và đắp lên vùng da bị tổn thương, sau đó rửa lại bằng nước sạch. Thực hiện mỗi ngày một lần để cải thiện tình trạng đau nhức và bầm tím.
-
Viêm họng, viêm xoang: Sắc 20g cây mè đất, 20g lá bồ công anh, 16g cam thảo và 10g lá xạ can trong 500ml nước lọc. Cô đặc lại và chia thành hai phần nhỏ để sử dụng trong ngày. Dùng khi thuốc còn ấm.
Dù cây Mè đất có nhiều tác dụng hữu ích, tuy nhiên tôi khuyến nghị rằng bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng để tránh tác dụng phụ không mong muốn.
Hãy để cây Mè đất trở thành “bạn thân” của bạn và khám phá thêm về những điều kỳ diệu mà nó có thể mang lại cho sức khỏe của bạn. Đừng ngại chia sẻ thông tin này với những người xung quanh để họ cũng có cơ hội trải nghiệm những lợi ích tuyệt vời từ cây Mè đất.
