Sẽ thật khó để tin rằng cây cọ xẻ có thể trở thành vũ khí đánh bại ung thư. Nhưng điều này lại là sự thật. Cọ xẻ – một cây gỗ cao khoảng 8-10m, là một trong những cây thuốc quý hiếm được trồng rải rác tại miền núi phía bắc Việt Nam. Với những đặc điểm sinh thái độc đáo của mình, cây cọ xẻ có khả năng sinh trưởng và phát triển trên nhiều loại đất khác nhau.
Phân bố và sinh thái
Cũng như nhiều loài cây thuốc khác, cọ xẻ cũng được trồng và sinh trưởng tự nhiên tại nhiều tỉnh miền núi phía bắc Việt Nam như Tuyên Quang, Phú Thọ, Thái Nguyên, Hà Giang, Thanh Hoá và Nghệ An. Tuy nhiên, nguồn gốc cụ thể của loài cây này vẫn chưa rõ ràng.
Bộ phận sử dụng và thành phần hoá học
Tất cả các bộ phận của cây cọ xẻ đều có công dụng trong y học. Hạt, rễ và lá đều chứa các hợp chất có tác dụng chống ung thư. Đầu năm 2011, các nhà nghiên cứu đã phân lập được 4 hợp chất quan trọng trong cây cọ xẻ. Những hợp chất này bao gồm Tricin, salicin, stigmasterol glucosid và sacharose.
Tác dụng chống ung thư của cọ xẻ
Cọ xẻ có tác dụng ức chế sự phát triển tế bào ung thư. Thử nghiệm đã cho thấy rằng cao chiết bằng nước và ethanol của cây cọ xẻ ức chế sự phát triển của các dòng tế bào ung thư HL-60. Các hoạt chất trong cây cọ xẻ có khả năng thay đổi thụ thể EGFR và ức chế yếu tố phát triển biểu mô, từ đó ngăn chặn sự phát triển của ung thư.
Tính vị và công năng của cọ xẻ
Cọ xẻ có vị ngọt, chát và tính bình. Hạt của cây cọ xẻ có công năng làm tiêu ung thư, rễ giảm đau. Sách về y học Trung Quốc ghi nhận rằng cọ xẻ có công năng kháng nham và giảm đau. Đặc biệt, hạt cọ xẻ được sử dụng để chữa các loại ung thư như ung thư mũi, họng, thực quản và bệnh đa bạch cầu. Bài thuốc từ cọ xẻ cũng có thể sử dụng để trị hen suyễn và làm dịu đau.
Nhận biết và sử dụng cọ xẻ
Cọ xẻ có thể nhận biết dễ dàng thông qua những đặc điểm ngoại hình như lá, quả và thân cây. Lá cọ xẻ có hình dạng quạt, tập trung ở ngọn thân và mọc đều. Quả của cây cọ xẻ có hình bầu dục thuôn, màu lục nhạt. Hạt cọ xẻ có vị hơi béo và có thể chế biến để ăn. Ngoài ra, cọ xẻ cũng có thể làm thành bài thuốc bằng cách sắc uống hoặc hấp.
Nếu bạn quan tâm đến thông tin chi tiết hơn về cây cọ xẻ và những công dụng của nó, hãy ghé thăm trang web www.lrc-hueuni.edu.vn. Ở đây, bạn sẽ tìm thấy những kiến thức hữu ích về y học cổ truyền và những bài thuốc từ thiên nhiên.
