Hùng hoàng: Khoáng chất đặc biệt và công dụng làm thuốc

Có một loại khoáng vật độc đáo mà trong một số trường hợp lại được sử dụng làm thuốc giải độc, đó chính là hùng hoàng.

Bạn đã biết chưa? Theo truyền thống của người Trung Hoa, vào ngày mùng 5 tháng 5 âm lịch (tức là tết Đoan Ngọ), người ta thường đeo các túi thơm thảo dược như túi hùng hoàng, túi hương nhu… để xua đuổi tà ma, rắn rết và côn trùng.

Còn không chỉ vậy, họ còn sử dụng rượu hùng hoàng để tưới lên các ngõ ngách, góc tường để phòng trừ nỗi sợ hãi.

Tìm hiểu sâu hơn về điều này, chúng ta biết rằng hùng hoàng là một loại tinh thể có độc, với thành phần chủ yếu là asen sunfua (asen chiếm đến 70% trong hợp chất này).

Ở một số quốc gia khác, hùng hoàng cũng được coi là chất độc để diệt chuột, sâu bọ nhưng ngày nay ít được sử dụng vì tính độc hại của nó.

Vài nét về hùng hoàng

Hùng hoàng là một loại khoáng chất có màu đỏ cam hoặc màu vàng da cam, đôi khi có màu hồng nhạt (nếu có màu đỏ trong suốt thì được gọi là “hùng tinh”).

Loại khoáng này được tìm thấy trên các ngọn núi và thường xuất hiện ở phía mặt trời mọc. Do đó, chữ “hoàng” trong tên của nó được sử dụng để chỉ màu vàng, còn chữ “hùng” thì để chỉ con trống (mặt trời mọc mang tính dương, ứng hợp với chữ “hùng” – con trống).

Ngược lại, có một loại khoáng vật khác là “thư hoàng” được tìm thấy ở phía mặt trời lặn trên các ngọn núi ở Trung Quốc. Vì vậy, người ta sử dụng chữ “thư” để gọi (mặt trời lặn là âm tính, ứng hợp với chữ “thư” – con mái). Thư hoàng luôn có màu vàng.

Tham khảo  Cây cam: Loại cây ăn quả truyền thống của Việt Nam - Cách trồng và chăm sóc cây cam

Hùng hoàng có thể dùng làm thuốc không?

Mặc dù có tính độc, hùng hoàng cũng được coi là một vị thuốc trong Đông y (liều pháp lấy độc trị độc, lấy độc giải độc). Nó thường được sử dụng ở liều rất thấp để uống trong thời gian ngắn (từ 1,5 – 3g bột để điều trị sốt rét), nhưng thường chỉ được sử dụng ngoài da.

Tuy nhiên, việc sử dụng vị thuốc này cần được theo dõi nghiêm ngặt bởi bác sĩ và ngay cả khi dùng ngoài da, cũng chỉ nên sử dụng trên một phạm vi nhỏ trong thời gian ngắn để tránh nhiễm độc qua da.

Cách dùng hùng hoàng điều trị bệnh

Theo y học cổ truyền, hùng hoàng là một vị thuốc có tính độc, do đó nó được xếp vào hàng Trung phẩm trong Thần nông bản thảo kinh. Nó có vị cay đắng và thường được sử dụng trong các trường hợp như sau:

1. Kích thích mọc lông mày

Theo các ghi chép, có thể dùng loại dược liệu này tán thành bột rồi hòa với giấm để có một hỗn hợp đồng nhất. Sau đó, thoa lên chân mày để giúp chân mày bị rụng mọc trở lại (chỉ cần sử dụng một lượng nhỏ dưới 30g).

2. Bôi ngoài da giúp giải độc, sát trùng

Trong các trường hợp như ghẻ lở, mụn nhọt chưa vỡ và cắn của côn trùng, có thể sử dụng bột hùng hoàng thoa ngoài da với lượng vừa đủ.

3. Điều trị chứng lỗ tai chảy mủ

  • Chuẩn bị: hùng hoàng, thư hoàng và diêm sinh (mỗi loại 4g).
  • Thực hiện: lấy các vị trên xay nhuyễn rồi thổi vào lỗ tai (khi thổi, cần che chắn để tránh thuốc bị bay vào mắt, mũi và miệng người bệnh).

4. Điều trị cam răng và cam tẩu mã

  • Chuẩn bị: 7 hạt hùng hoàng, mỗi hạt có kích thước tương đương với hạt đậu đen.
  • Thực hiện: nhét mỗi hạt vào một trái táo đen đã bỏ nhân, sau đó đốt cháy hạt thành than (nhưng không để cháy thành bụi), sau đó tán bột và thoa lên vùng da bị bệnh.
Tham khảo  Chữa yếu sinh lý nam bằng rễ cau: 6 cách hiệu quả nhất

5. Điều trị ung loét tử cung

  • Chuẩn bị: hùng hoàng (từ 0,4 đến 0,8g), kim ngân hoa và phục linh (mỗi loại từ 12 – 20g).
  • Thực hiện: lấy các vị thuốc trên xay nhuyễn rồi làm thành viên nhỏ, mỗi viên nặng 0,2g.
  • Cách dùng: vào mỗi buổi tối, sau khi ăn cơm, lấy từ 3-7 viên uống (nếu bệnh nhân yếu thì chỉ uống 3 viên, nếu bình thường thì uống 5 viên và nếu khỏe thì uống 7 viên). Sau khi uống thuốc lần 1, đợi một lát rồi uống tiếp lần hai (liều lượng tương tự như vậy).

Lưu ý khi sử dụng: trước khi sử dụng, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ và phụ nữ mang thai, những người huyết hư thì không nên sử dụng.

Thông tin thêm

  • Xuất xứ: vị thuốc này hiện nay vẫn được nhập từ Trung Quốc, loại chính hiệu thì khi ném vào than sẽ bay ra mùi tỏi và mùi của hợp chất sunfua.
  • Tên gọi khác: hùng hoàng còn được gọi là thạch hoàng, hoàng kim thạch.
  • Biểu hiện trúng độc: thường là đau bụng, tiêu chảy…, nếu nặng có thể gây suy hô hấp và tử vong.
  • Ứng dụng: khoáng vật này trước đây từng được sử dụng làm nguyên liệu chế tạo thuốc pháo có màu xanh và dùng trong kỹ nghệ sơn để cho ra màu sơn đỏ. Tuy nhiên, hiện nay nó ít được sử dụng vì tính độc tính của nó. LRC Hueuni

Mục nhập này đã được đăng trong Đông y. Đánh dấu trang permalink.