Cây keo dậu (Leucaena leucocephala) là một loại cây nhỏ thuộc họ Mimosaceae, có nguồn gốc từ miền nam Mexico và miền bắc Trung Mỹ (Belize và Guatemala). Loài cây này có nhiều tên gọi khác nhau như White Leadtree, Jumbay và White Popinac. Tại Ấn Độ, nó được biết đến với tên gọi Subabool. Cây keo dậu được sử dụng cho nhiều mục đích, bao gồm làm củi đốt, cung cấp sợi và thức ăn cho gia súc.
Tính đa dụng của cây keo dậu
Cây keo dậu là một “cỗ máy sinh khối” với năng suất lớn trong việc cung cấp nguồn sinh khối. Mức sinh lượng lá của cây tương đương với 2.000-20.000 kg/ha/năm, và gỗ là 30-40 m³/ha/năm, có thể tăng gấp đôi ở những vùng khí hậu thuận lợi. Cây cũng có khả năng cố định đạm hiệu quả, với lượng đạm lớn hơn 500 kg/ha/năm. Đặc biệt, cây keo dậu có tốc độ sinh trưởng rất nhanh, khiến cây trẻ có thể đạt đến chiều cao hơn 20 ft trong vòng 2-3 năm.
Cây keo dậu cũng có khả năng tái sinh tự nhiên rất tốt, khiến nó trở thành một loài cây tiên phong trong việc phục hồi rừng. Hạt keo dậu sẽ được gieo trên đất mất tính chất trong rừng, và cây trưởng thành sẽ cải tạo từ từ đất ở đó, tạo điều kiện cho sự sinh trưởng của các loài cây gỗ khác.
Cây keo dậu và ứng dụng trong chăn nuôi
Cây keo dậu không chỉ cung cấp nguồn thức ăn phụ cho gia súc mà còn chứa nhiều chất dinh dưỡng quan trọng. Lá cây có hàm lượng protein cao (270-280 g/kg), tỷ lệ chất xơ thấp (155 g/kg) và chứa lượng caroten đáng kể (200 mg). Tuy nhiên, cây keo dậu cũng chứa chất độc mimosin, do đó nên chỉ sử dụng dưới 25% trong khẩu phần cho gia súc nhai lại, dưới 10% đối với lợn và dưới 5% đối với gia cầm.
Cây keo dậu ở Việt Nam
Cây keo dậu phát triển tốt ở hầu hết các vùng sinh thái của Việt Nam, đặc biệt nhiều ở nam Trung Bộ và Khánh Hòa. Loại cây này thích ứng tốt với đất thoát nước, không quá chua, và có thể sinh trưởng trên đất mặn gần biển. Cây keo dậu có khả năng chịu khô hạn tốt, nhưng không chịu được ngập úng, đặc biệt là khi còn non.
Trên thực tế, cây keo dậu có tiềm năng lớn để phát triển ở nhiều vùng khác nhau. Tuy nhiên, cần có sự quản lý và kiểm soát đúng cách để tránh tình trạng xâm hại môi trường.
Kết luận
Cây keo dậu (Leucaena leucocephala) là một loại cây đa dụng và tiềm năng, có khả năng cung cấp nguồn sinh khối và thức ăn cho gia súc. Tuy nhiên, cần lưu ý về khả năng chứa chất độc mimosin trong cây. Với việc quản lý và sử dụng đúng cách, cây keo dậu có thể trở thành một tài nguyên quý giá trong nông nghiệp và chăn nuôi.
Hãy tìm hiểu thêm về cây keo dậu và ứng dụng của nó tại www.lrc-hueuni.edu.vn để khám phá thêm những kiến thức bổ ích về cây trồng và nông nghiệp.
