Hãy tưởng tượng bạn có thể biến đá thành cơm, biến nước thành rượu, và thậm chí là không gian trở nên mờ ảo. Đó chính là sức mạnh thần thông (Abhijina-Abhinna) mà những người tu tập Thiền Định trong đạo Phật đã đạt được. Điều đặc biệt là khả năng siêu phàm này không chỉ thuộc về Phật Giáo mà còn tồn tại trong nhiều truyền thống tôn giáo khác.
Theo quan niệm Phật Giáo, những người có thần thông không nhất thiết là những người đã đạt được sự giác ngộ, và ngược lại, những người đã giác ngộ cũng không nhất thiết có thần thông. Thần Túc Thông, Thiên Nhãn Thông và Lậu Tận Thông, còn được gọi là Tam Minh, là ba dạng thần thông cao cấp nhất, biểu thị khả năng giáo hóa và cứu độ của Đức Phật và các thánh đệ tử của Ngài.
Ngoài ra, trong Kinh điển Phật Giáo, còn đề cập đến sáu loại thần thông khác nhau. Thần Túc Thông biểu thị khả năng hiện thân tại bất cứ đâu theo ý muốn. Thiên Nhãn Thông cho phép người tu sĩ thấy được mọi khổ đau của chúng sinh. Thiên Nhĩ Thông cho phép người tu sĩ nghe được mọi âm thanh. Tha Tâm Thông cho phép người tu sĩ hiểu được ý nghĩ của người khác. Túc Mạng Thông cho phép người tu sĩ biết được về sự sống chết của bản thân và của chúng sinh qua hàng nghìn kiếp. Còn Lậu Tận Thông giúp người tu sĩ giải thoát khỏi những rối loạn tâm trí và chuỗi sinh tử.
Điều đáng lưu ý là không chỉ những người tu thiền định mới có khả năng đạt được thần thông. Các người không tu thiền định cũng có thể đạt tới năm dạng thần thông đầu tiên. Thần Túc Thông, Thiên Nhãn Thông và Lậu Tận Thông, còn được gọi là Tam Minh, biểu thị khả năng giáo hóa và cứu độ của Đức Phật và các thánh đệ tử của Ngài.
Có thể nói, thần thông là nguồn gốc của nhiều phép biến hóa trong đạo Phật. Các kinh điển Phật Giáo miêu tả khả năng siêu việt của Phật, Bồ Tát và các A La Hán thông qua những phép biến hóa gọi là “thần biến”. Chẳng hạn như hóa thân phía trên bốc lửa, phía dưới tuôn nước, biến nước thành lửa, biến lửa thành nước, hay thậm chí là đi qua không gian.
Tuy nhiên, cần nhớ rằng, những phép biến hóa này chỉ là một lời ca ngợi về khả năng phi thường của những người tu tập, và là một hình ảnh tượng trưng cho sự diệu dụng của trí tuệ và siêu phàm.
Đức Phật từng phê phán những người coi thần thông là điều quan trọng nhất và khuyên các đệ tử không nên truyền bá về những khả năng này. Thay vào đó, Ngài nhấn mạnh rằng thần thông cao nhất chính là hiểu biết và truyền đạt giáo pháp.
Trong đạo Phật, thần thông không phải là phương tiện để thực hiện những điều phi thường, mà là khả năng mang đến sự an tâm và lòng tin cho người khác. Đức Phật và các thánh đệ tử thường đến thăm những người bệnh, những người sắp mất để truyền cảm ứng tâm linh, giúp họ vượt qua sự đau đớn và tìm thấy sự an tịnh trong lòng.
Vậy thần thông và biến hoá trong Phật Giáo không phải là mục tiêu cuối cùng, mà chỉ là một phương tiện để giúp tất cả chúng ta tìm thấy con đường đến sự giải thoát khỏi khổ đau của sinh tử luân hồi.
